Pandemia niszczy zdrowie psychiczne. Poznaj 10 zasad, które pomogą ci rozwiązać ten problem

Naukowcy na całym świecie biją na alarm z powodu rosnącego zagrożenia dla zdrowia psychicznego spowodowanego pandemią Covid-19. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) apeluje o zwiększenie środków na walkę z tym problemem. 

Problemy nie pojawiły się nagle. Specjaliści z WHO od lat informują o tym, że inwestycje przeznaczone na ochronę zdrowia psychicznego nie są wystarczające. W tym roku problem zdecydowanie się jednak nasilił, a winne są temu rozmaite efekty uboczne pandemii koronawirusa. 

Przyniosła ona szereg zmian, z którymi społeczeństwo musiało się zmierzyć bez żadnego przygotowania. Praca i nauka zdalna, ograniczone kontakty z przyjaciółmi, współpracownikami i członkami rodziny, diametralna zmiana trybu życia. To tylko niektóre z problemów. Dodajmy do tego widmo bezrobocia spowodowane cięciami zatrudnienia. Dołóżmy także niepewność co do kondycji zdrowotnej, bo przecież codzienne informacje o nowych zarażonych i zmarłych nie biorą się znikąd. Te wszystkie aspekty nakładają się na siebie i działają na człowieka, zmniejszając jego poczucie bezpieczeństwa. Długotrwałe przebywanie w takim stanie prowadzi do obniżenia nastroju, poczucia beznadziei, a nawet depresji.

Od początku roku żyjemy w natłoku emocji, z którymi często nie potrafimy sobie poradzić – mówi psycholog Maciej Sabal. Dotychczasowe doświadczenia nie przygotowały nas na taką sytuację. Nasze organizmy i umysły nie wiedzą jak się zachowywać podczas przedłużającego się stanu niepewności i napięcia związanego z lękiem o to, co przyniesie przyszłość. Do tej pory funkcjonowaliśmy w rzeczywistości zapewniającej nam duże bezpieczeństwo. Śmiercionośne wirusy, podobnie jak klęski żywiołowe czy działania militarne oglądaliśmy co najwyżej w programach informacyjnych. To był inny świat, znajdujący się gdzieś daleko, niedotyczący nas. Teraz ta sytuacja się zmieniła. W pierwszych miesiącach pandemii psychologowie i psychoterapeuci zaobserwowali, że wielu ludzi odczuwa strach i lęk przed zakażeniem, utratą zdrowia, a nawet życia. Spowodowało to rozbudzenie pierwotnego uczucia zagrożenia. Czegoś, czego jako mieszkańcy Europy nie doświadczyliśmy od bardzo dawna, zwłaszcza w takiej skali i intensywności. Kolejne miesiące pandemii przyniosły przedłużający się stan niepewności o przyszłość. Do lęku o zdrowie dołączyły problemy związane ze stabilizacją ekonomiczną. Permanentny brak poczucia bezpieczeństwa to z punktu widzenia psychologii stan bardzo niebezpieczny i odciskający na człowieku duże piętno.

Jak sobie zatem radzić z tymi problemami? Warto zapoznać się z 10 zasadami, które pozwolą nam chronić nasze zdrowie psychiczne podczas pandemii. Należy też pamiętać, że w przypadku zaobserwowania pogłębiających się problemów, takich jak długotrwały zły nastrój, niechęć do jakiejkolwiek aktywności, zamknięcie się w sobie itp., warto skontaktować się ze specjalistą. 

Artykuł powstał 

na zlecenie Fundacji Rozwój

w ramach programu 

Wsparcie Pacjentów BCM

10 porad, jak chronić zdrowie psychiczne podczas epidemii

1. Nie pozwól, by nadmiar informacji pogorszył Twój nastrój

Korzystaj z wiarygodnych źródeł wiedzy. Nie wierz w fake newsy i nie rozpowszechniaj ich. Rób przerwy od social mediów i serwisów informacyjnych.

2.  Dbaj o podtrzymywanie kontaktów społecznych w bezpieczny sposób

Kontaktuj się przez telefon i wideokonferencję. Podziel się z bliskimi tym, co cię cieszy i tym, co cię niepokoi i martwi. Wspólnie łatwiej poradzić sobie z problemami.

3. Codziennie przez co najmniej 30 minut uprawiaj aktywność fizyczną

Aktywność fizyczną dobierz tak, by nie narażać na zarażenie siebie i innych. Jeżeli nie możesz wychodzić na zewnątrz, ćwicz w domu.

4. Dbaj o swoje zdrowie fizyczne odżywiaj się prawidłowo, zadbaj o odpowiednio długi sen

Nie zapominaj, że dobre samopoczucie fizyczne pomoże zwalczyć zły nastrój. Nie od dziś wiadomo, że w zdrowym ciele, zdrowy duch. 

5. Jeśli przebywasz w domu, zaplanuj jak spędzić czas w izolacji

Zaplanuj aktywności, które lubisz albo które są pożyteczne. Może to być np.: czytanie, gotowanie, oglądanie filmów. Możesz wykorzystać czas na odpoczynek lub na naukę i rozwój osobisty.

6. Postaraj się utrzymywać stały plan dnia

Chociaż przebywanie w domu może być czasem odpoczynku od codzienności, unikaj długiego leżenia w łóżku i rozregulowania rytmów okołodobowych.

7. Dbaj o bezpieczeństwo w sytuacji, kiedy musisz wyjść z domu

Jeśli musisz wyjść z domu, skoncentruj się na działaniach, które możesz podjąć w celu ograniczenia ryzyka zakażenia (mycie rąk, niedotykanie twarzy, odpowiedni odstęp itp.)

8. Unikaj radzenia sobie ze stresem za pomocą alkoholu i innych używek

Używki przynoszą szybką ulgę od stresu, ale nie są bezpieczne. 

Zamiast tego postaraj się redukować napięcie w zdrowy sposób (np. aktywności, które sprawiają Ci przyjemność).

9. Zastanów się, czy komuś z Twoich bliskich lub sąsiadów nie jest potrzebna pomoc

Taka pomoc potrzebna jest zwłaszcza osobom starszym lub należącym do grupy o zwiększonym ryzyku. Zadzwoń, zapytaj, czy nie jest potrzebna im dodatkowa pomoc np. przy zakupach.

10. Chorzy i osoby odbywające kwarantannę wymagają szczególnej troski i opieki

Nie stygmatyzuj chorych, nie obwiniaj ich o chorobę. Osoby, które zakończyły izolację i leczenie, nie zarażają wirusem i kontakt z nimi jest bezpieczny.